Przybyłam promem z Rostocku ( poprzedni wpis ) na duńską wyspę Falster

posiadającą trzy miasta,choć to przesadne określenie 😀 ,
w tym Gedster.
Słynnym mostem, (następny wpis )
przedostałam się na drugą stronę mocy – do Szwecji.
Skandynawię zawsze omijałam szerokim łukiem.Czyżby intuicja ?
Raz kozie śmierć !
Czy kraina 500 wysp z czego tylko 1/5 jest zamieszkała pokaże mi swoje tajemnicze dotąd oblicze 🙂 ?
Krajobraz niderlandzki,choć duński, ale wiatrak malowniczy.
To co zobaczyłam dalej ,przypominało postpegeerowskie domy
z czasów naszej komuny.
Suche badyle przed jednakowymi domami,
prezentującymi się bez wdzięku .
Jeszcze do pokonania most Dania -Szwecja i staję na ziemi tej drugiej.
Szwecja to najstarsze osadnictwo w Europie, 13 tysięcy lat.
Z topniejącym lodem przybywało od strony Danii wielu myśliwych i poszukiwaczy.
I tak, przez tysiąclecia zasiedlano półwysep.
Przez wieki przybysze zajmowali się uprawą roli i rybołówstwem.
I mentalność tych profesji pozostała do dziś.
Obok XIX -wiecznych sanitariatów,nieczynny skansen.
Granica.Kontrolerzy celni niczym nie różnią się
od wielu kolegów strzegących granic.
Luzik,dowcipy,śmiechy.
Tylko Polacy prezentują się na medal .
I mundury i postawa.
No i zawsze eleganccy Austriacy.
Szwecja –
kraj ABBY, IKEI,chodaków,niemieckiej królewny,króla rozpustnika,
potopu,sałatki śledziowej z jabłkiem i burakiem (pycha),
stali, Pippi, SAAB-a, Volvo,H&M .
Mam wielkie oczekiwania.
Malmo ,300 tys. mieszkańców,trzecie pod względem wielkości i ważności miasto Szwecji.
Gmina 704 tys.ludności z pokaźnym procentem przybyszów,jak piszą o sobie.
W ubiegłym roku awansowało na drugie miejsce
najniebezpieczniejszych miast Europy.
Nie wiem czy to zła, ponura pogoda,czy jest inny powód,
ale miasto wygląda na wyludnione ,
na ulicach pojedyncze osoby.
Stortorget, historyczny rynek Malmo .
Powstał w 1540 i jest największy w mieście,
a kiedyś w północnej Europie ; ma 2.500 metrów kwadratowych.
Ratusz zbudowano w 1546 ,gdy burmistrzem był Jorgen Kock.
Przez wieki ewaluował do dzisiejszego stanu,
choć początkowo wyglądał jak spichlerz (foto niżej ).
Zachowuje wielkie, XV wieczne oryginalne piwnice.
Drugie piętro obfituje w piękne zdobienia,
w wielkich salach historyczne rzeźby postaci.
Obecny wygląd pochodzi z lat 1864-69.
Ratusz około roku 1600.
Stortorget Dom Gubernatora – na wprost.
Na miejscu obecnej rezydencji stały od 1500 roku,
dwa budynki Dom Łochska i Dom Króla.
W roku 1658,kiedy wschodnia część Danii stała się Szwecją,
budynek przysposobił na siedzibę gubernator Gustaw Otto Stenbock
Po zlikwidowaniu urzędu,zamieszkała tam świta Karola XI ,a nawet sam król.
Obecny stan budynku trwa od roku od 1777 ,
kiedy to przeprowadzono gruntowny remont i zmianę elewacji.
Rezydencja około roku 1600.
Prawda że piękniejsza od dzisiejszej ?
Stortorget Karol X Gustaw 1654 – 1660.To on !
Ten przystojny 😉 , pucołowaty jegomość,stojący na środku wielkiego placu,
wielbiony przez Szwedów-
ogołocił i zrujnował naszą ojczyznę,
zamienił w perz dzieło Kazimierza Wielkiego .
POTOP SZWEDZKI !
Flensburgska huset -dom Flensburga.
Nazwa od rodziny która mieszkała tam od 1827-1964 (!)

Zbudowany w stylu holenderskiego renesansu,
prawdopodobnie powstał w 1595 roku.
Charakterystyczną cechą budynku są poziome białe rzędy kredy
i pięknie zakrzywione szczyty.
W budynku ,w górnej części pozostały ślady magazynu.
Jednak w XVII wieku, cały budynek był wykorzystywany jako dom mieszkalny.

Ok 1600.Kiedyś stał na rogatkach ,kontrolując skrzyżowanie widocznych dróg,
obecnie jest główną atrakcją w samym sercu miasta

Ulica zachodnia 5b .Rosenvinge -husset,
zbudowany w roku 1534 przez Annę Peddersdatter,
wdowę po Moges Jensen Rosenvinge ( nazwa),
pracowniku duńskiego sądu.
Nad drzwiami wmurowany herb .

Obecnie dom podzielony jest na dwa mieszkania o położeniu lustrzanym.
Wewnątrz piękne malowidła ścienne i najstarsza w Skandynawii tapeta.
Stan obecny

Historyczny Lilla torg – Mały plac.

Niels Hammers Hus .
Jeden z najbardziej znanych i malowniczych budynków w Malmo,przy Lilla torg.
Zbudowany w połowie 1597,przez Nielsa Hammera.
Dwupiętrowy,na dole biura i mieszkanie ,górna część służyła jako magazyny.
Po gruntownym remoncie,przywrócono pierwotny wygląd.
Każdy historyczny budynek w Malmo ,na czas określony pozostaje w administracji bogatego opiekuna.
Tym, zajmuje się rodzina Gabriela Hedmana.
Widoczna brama prowadzi do Centrum Kulturalnego w dzielnicy st.Gertrude.
Pod murami najstarszego ceglanego budynku ,
wystawia się sklep ze znanymi w świecie szwedzkimi chodakami.
Drewniaki po szwedzku to träskor.
Skąd się wzięło w Szwecji to popularne proste obuwie?
Na pewno przywędrowało na półwysep z Niderlandów.
Ale produkcja? W 1868 roku urodził się August Johansson ,
który będąc pacholęciem, praktykował przez osiem lat jako czeladnik szewski.
Wpadł na pomysł robienia papci z drewna we własnej firmie.
Udał się więc na nauki do stolarza.
Eksperymentował z mokrym i suchym drewnem.
Wymyślił maszyny napędzane wiatrem,później silnikowe.
W roku 1943 synowie Augusta zakładają fabrykę z etatowymi pracownikami.
Zakład płonie,podnosi się jednak popiołów.

Dziś wielki zakład pozostaje firmą rodzinną,eksportującą drewniaki na cały świat.
Para ze straganu kosztuje ok 180 KS.
Lilla torg

Najpopularniejsze szwedzkie piwo Arbo.
Pracownik operował na pokładowym komputerze,a piwo lało się ,lało,
tysiącami hektolitrów do studzienki 🙂 w bramie .
Stortoget 8.Apoteket Lejonet, Apteka pod lwem.
Jedyne jasne zdjęcie całego budynku , znalazłam w fińskiej Wikipedii 🙂
To nie Hiszpania ,gdzie cokolwiek pstrykniesz 😀 ,to arcydzieło 😀
Ciemne niebo ,ponura aura = fatalne zdjęcia (dla amatora ).
W Malmo istniała apteka ,która przechodziła z rąk do rąk .
Pewien ambitny biznesmen, postanowił wybudować pokazowe dzieło .
Zatrudnił dwóch znakomitych architektów ,
spółkę August Lindvall i Harald Boklund.
Jednak inwestor pan John Techs miał wiele pomysłów i ciągle zmieniał projekt.

Sprawa zakończyła się w sądzie .
Jednak na koniec, inwestycja błysnęła w ponurym Malmo.
Porównywana do apteki carskiej w Moskwie,była największą w Europie.
Na przełomie XIX /XX wieku była najdroższą nieruchomością w Malmo.
Posiadała pierwszą windę do apartamentów właściciela,
co wzbudzało sensację w tej odciętej od świata dziurze 😀
Pan Tesch znudził się zapachem leków, więc po 16 latach
przeszedł do bankowości i zrobił tam karierę.
Jego miejsce zajęła siostra,Hjalmar Andersson-Tesch.
To był jedyny jasny punkt w tym mieście ,
bo apteka działa do dziś,jest piękna,dopracowana w każdym detalu.
Za późno dokonałam tego spostrzeżenia,bo zdjęć byłoby więcej:
mężczyźni chodzą trójkami (widziałam siedem takich zestawów) .
Dziewczynę jedną -chudą długą,w czerni i pięknych trzewikach.
Standard architektoniczny, bank z tureckiego zielonego szkła.
Bogaci Szwedzi zaprosili mojego ulubieńca .
Tak, to Santiago Calatrava i jego projekt Turning Torso,
zaprojektowany na kształt skręconego męskiego torsu (?)
Zbudowany z białego marmuru i metalu ma 190 metrów wysokości i kosztował 1,6 miliarda koron szwedzkich.
Na 54 piętrach znajduje się 149 luksusowych apartamentów od 45 do 230 metrów kwadratowych.
Mieszkańców na górne piętra dowozi do mieszkań 5 wind.
Na dole znajdują się biura i restauracje.
i tutaj trzeba myć okna.
W trakcie budowy dla koncernu NCC.
Dla mnie ,symboliczne zdjęcie -piękna apteka ,
wielki plac i idący samotny mężczyzna -Malmo
http://www.malmo1692.se/Eng/NowThen/RosenvingeHuset.htm
http://www.malmo1692.se/Eng/NowThen/NowThen.htm
https://www.troentorpsclogs.com/sv/troentorp-tofflens-historia
https://www.guidebook-sweden.c




































